เมื่อพูดถึงอันตรายในที่ทำงาน เรามั่นใจว่าหลายๆ คนก็มักจะนึกถึงอันตรายที่ใหญ่ๆ อย่างอัคคีภัยหรือการติดเชื้อ แต่รู้หรือไม่ว่าหนึ่งในอันตรายที่เกิดขึ้นได้บ่อยและง่ายที่สุดในโรงงานต่างๆ
นั้นก็คือ ของหล่นใส่ เนื่องจากมักจะถูกมองข้าม หลายๆ คนเลยอาจจะยังไม่รู้ว่าต้องจัดการอย่างไร ดังนั้นในวันนี้เราจะมาแนะนำวิธีการป้องกันและรับมือกับอุบัติเหตุจากของหล่นใส่ในที่ทำงาน ที่จะช่วยเพิ่มความปลอดภัยในการทำงานได้อย่างมาก
การระบุพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง
ขั้นตอนแรกในการป้องกันวัตถุตก คือ การระบุพื้นที่ในสภาพแวดล้อมทางอุตสาหกรรมที่มีความเสี่ยงสูงต่อเหตุการณ์ดังกล่าว ซึ่งสามารถทำได้โดยการตรวจสอบสถานที่ เช่น พื้นที่จัดเก็บที่เก็บวัสดุไว้สูง สถานที่ทำงานที่ต้องปฏิบัติงานเหนือศีรษะ และสถานที่ที่ใช้เครื่องจักรกลหนัก
ควรให้ความสนใจเป็นพิเศษกับระบบสายพานลำเลียงเหนือศีรษะ แท่นยกสูง และพื้นที่ที่มีการเคลื่อนย้ายวัสดุบ่อยครั้ง สิ่งสำคัญคือต้องประเมินไม่เพียงแต่สถานะปัจจุบัน แต่ยังพิจารณาความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงกระบวนการทำงานหรือการนำอุปกรณ์ใหม่มาใช้ด้วย
การวิเคราะห์เหตุการณ์ก่อนหน้า
การทบทวนเหตุการณ์ในอดีตหรือเหตุการณ์ near miss ที่เกี่ยวข้องกับวัตถุที่ตกลงมาถือเป็นสิ่งสำคัญในการทำความเข้าใจปัจจัยเสี่ยงของสถานที่ในการทำงาน
การวิเคราะห์นี้ควรรวมถึงการดูรายงานการบาดเจ็บ บันทึกความเสียหาย และบันทึกการบำรุงรักษา เป้าหมายคือ การระบุรูปแบบหรือสาเหตุทั่วไปของเหตุการณ์เหล่านี้ เช่น ความล้มเหลวของโครงสร้าง ข้อผิดพลาดของมนุษย์ หรือแนวทางปฏิบัติในการจัดเก็บที่ไม่เพียงพอ การวิเคราะห์เหตุการณ์ในอดีตจะทำให้คุณสามารถมั่นใจได้ว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากอะไร และสามารถนำมาปรับใช้กับแผนการทำงานแบบใหม่ได้เป็นอย่างดี
วิธีการจัดเก็บวัสดุหรืออุปกรณ์ที่เหมาะสม
การดูแลให้จัดเก็บวัสดุหรืออุปกรณ์ต่างๆ อย่างปลอดภัยเป็นกุญแจสำคัญในการป้องกันไม่ให้วัสดุหล่นลงมา ซึ่งรวมถึงการใช้ระบบจัดเก็บที่เหมาะสม เช่น ชั้นวาง ตู้จัดเก็บ และถังขยะที่ออกแบบมาสำหรับน้ำหนักและขนาดของสิ่งของที่จะจัดเก็บ สิ่งของที่หนักและเทอะทะควรจัดเก็บไว้บนชั้นวางชั้นล่าง ส่วนสิ่งของที่เบากว่าสามารถวางไว้บนชั้นที่สูงขึ้นได้ อาจจะเพิ่มจุดยึดหรือค้ำยันหากจำเป็น
การใช้ตาข่ายและมุ้งลวด
พิจารณาการติดตั้งตาข่ายนิรภัยหรือตะแกรงลวดไว้รอบๆ หรือเหนือบริเวณที่เก็บสิ่งของในที่สูง ระบบเหล่านี้ทำหน้าที่เป็นแผงกั้นในการจับ ป้องกันไม่ให้วัตถุตกลงสู่พื้นซึ่งอาจทำให้คนงานได้รับบาดเจ็บหรือทำให้อุปกรณ์เสียหายได้ ตาข่ายหรือมุ้งลวดควรทำจากวัสดุที่แข็งแรง ทนทาน และต้องยึดและตึงอย่างเหมาะสมจึงจะมีประสิทธิภาพ
แผ่นปิดนิ้วเท้าและราวกั้น
แผ่นปิดนิ้วเท้าและราวกั้นมีความสำคัญอย่างยิ่งบนพื้นที่ยกระดับและบริเวณขอบที่มีรูเปิดของพื้นที่ทำงานระดับบน แผ่นปิดนิ้วเท้าช่วยป้องกันไม่ให้วัตถุถูกเตะหรือดันออกจากขอบโดยไม่ได้ตั้งใจ ในขณะที่ราวกั้นเป็นเครื่องกีดขวางทางกายภาพเพื่อหยุดทั้งวัตถุและพนักงานไม่ให้ล้มหรือตกลงมาจากการทำงานบนที่สูง ควรสร้างให้ทนทานต่อแรงกระแทกที่อาจเกิดขึ้น
สุดท้ายนี้สิ่งที่สำคัญ คือ ในสถานที่ทำงานที่มีความเสี่ยง ควรจัดให้มีเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงานระดับบริหารหรือเรียกสั้นๆ ว่า “จป.บริหาร” ซึ่งเป็นลูกจ้างที่ถูกแต่งตั้งโดยนายจ้างให้ปฏิบัติหน้าที่ในฐานะผู้บริหารในด้านความปลอดภัยในการทำงาน การมี จป.บริหารในองค์กรเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้การจัดการความปลอดภัยและสุขภาพในที่ทำงานมีประสิทธิภาพและปลอดภัยตามมาตรฐานที่กำหนดไว้
จป.บริหาร ต้องผ่านการอบรมหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับการบริหารความปลอดภัยในการทำงาน คือ หลักสูตร อบรม จป.บริหาร ตามกฎกระทรวงการจัดให้มีเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงานฯ พ.ศ. 2565 และต้องมีการลงทะเบียนที่กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานตามที่กำหนดไว้
บทบาทของ จป.บริหาร คือ การเป็นผู้นำในด้านความปลอดภัย โดยต้องมีความเข้าใจที่ลึกซึ้งในมาตรฐาน กฎหมาย และข้อบังคับที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยในการทำงาน เพื่อให้สามารถวางแผน ดำเนินการ และประเมินผลการดำเนินงานเพื่อรักษาความปลอดภัยและป้องกันอันตรายในที่ทำงานอย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ