ไฟไหม้บ้านเป็นอุบัติเหตุที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น แต่ก็เป็นหนึ่งในภัยที่เกิดขึ้นได้บ่อยครั้งกว่าที่คิด บ่อยครั้งเราได้ยินข่าวเกี่ยวกับเพลิงไหม้บ้านพักอาศัย ที่สร้างความเสียหายทั้งต่อทรัพย์สินและชีวิตของผู้คน หลายคนอาจเข้าใจว่าไฟไหม้เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นไกลตัว แต่ในความเป็นจริงแล้ว สาเหตุของเพลิงไหม้มักมาจากสิ่งใกล้ตัวที่เราคุ้นชินในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นการใช้เครื่องใช้ไฟฟ้า การทำอาหาร หรือแม้แต่การเผาขยะโดยไม่ระมัดระวัง
ลองจินตนาการดูว่า ไฟไหม้สามารถปะทุขึ้นได้จากเพียงปลั๊กไฟเก่าชำรุดที่ถูกใช้งานมานานโดยไม่มีการตรวจสอบ หรืออาจเป็นเพราะการเสียบอุปกรณ์ไฟฟ้าทิ้งไว้ตลอดทั้งคืนโดยไม่ได้ปิด การเผากระดาษหรือขยะใกล้บ้านโดยคิดว่าเป็นเรื่องเล็กน้อย ก็อาจนำไปสู่เพลิงไหม้ที่ควบคุมไม่ได้ และทำให้บ้านของคุณตกอยู่ในความเสี่ยงอย่างไม่คาดคิด
เพื่อป้องกันไม่ให้เหตุการณ์ร้ายแรงนี้เกิดขึ้น การเรียนรู้และทำความเข้าใจ 10 สาเหตุหลักของไฟไหม้ในบ้าน เป็นสิ่งที่จำเป็น เพราะเมื่อเรารู้ที่มาของความเสี่ยง ก็สามารถป้องกันได้อย่างถูกต้อง และลดโอกาสเกิดเพลิงไหม้ให้น้อยที่สุด
สาเหตุหลักของไฟไหม้ในบ้าน 10 อย่างมีอะไรบ้าง
1. ไฟฟ้าลัดวงจร
สาเหตุ
ไฟฟ้าลัดวงจรเป็นหนึ่งในสาเหตุหลักของไฟไหม้บ้าน มักเกิดจากการเดินสายไฟที่ไม่ได้มาตรฐาน การใช้ปลั๊กไฟมากเกินไป หรือการเสื่อมสภาพของสายไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้า
วิธีป้องกัน
- ตรวจสอบสายไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้าอย่างสม่ำเสมอ
- ใช้ปลั๊กพ่วงที่ได้รับมาตรฐาน มอก.
- หลีกเลี่ยงการเสียบปลั๊กหลายตัวกับเต้ารับเดียวกัน
- ติดตั้งเบรกเกอร์กันไฟฟ้าลัดวงจร
2. การใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าไม่ถูกต้อง
สาเหตุ
เครื่องใช้ไฟฟ้าบางชนิด เช่น เตารีด เครื่องทำน้ำอุ่น และเตาไมโครเวฟ อาจทำให้เกิดไฟไหม้หากใช้งานไม่ถูกต้อง เช่น ลืมปิดเครื่องหรือใช้กำลังไฟเกินขนาดที่สายไฟรองรับได้
วิธีป้องกัน
- ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกครั้งหลังใช้งาน
- ไม่เสียบปลั๊กอุปกรณ์ที่ใช้กำลังไฟสูงกับสายไฟเส้นเล็ก
- หมั่นตรวจสอบสภาพของเครื่องใช้ไฟฟ้าและเปลี่ยนใหม่หากชำรุด
3. สูบบุหรี่ในบ้าน
สาเหตุ
ก้นบุหรี่ที่ดับไม่สนิทหรือการสูบบุหรี่บนเตียงสามารถก่อให้เกิดไฟไหม้ได้ โดยเฉพาะหากเถ้าบุหรี่ตกลงบนวัสดุไวไฟ เช่น ผ้าม่าน หรือที่นอน
วิธีป้องกัน
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ในบ้าน โดยเฉพาะในห้องนอน
- ใช้ที่เขี่ยบุหรี่ที่มีฝาปิดและเทเถ้าบุหรี่ลงในถังขยะที่ไม่ติดไฟ
4. เทียนและธูป
สาเหตุ
การจุดเทียนและธูปโดยไม่มีการดูแลอาจทำให้เกิดไฟไหม้ หากเปลวไฟสัมผัสกับผ้าม่านหรือกระดาษ
วิธีป้องกัน
- ใช้เชิงเทียนและกระถางธูปที่มั่นคง
- วางเทียนและธูปให้ห่างจากวัสดุไวไฟ
- ดับไฟทุกครั้งก่อนออกจากห้อง
5. น้ำมันจากการทำอาหาร
สาเหตุ
การทอดหรือผัดอาหารด้วยน้ำมันที่มีอุณหภูมิสูงเกินไปอาจทำให้น้ำมันติดไฟได้ หากไม่มีการควบคุมเปลวไฟให้ดี
วิธีป้องกัน
- ไม่ปล่อยให้กระทะร้อนจนเกินไป
- มีฝาหม้อหรือผ้าหนา ๆ เพื่อดับไฟกรณีที่น้ำมันติดไฟ
- ไม่ใช้เครื่องดับเพลิงชนิดน้ำในการดับไฟจากน้ำมัน
6. ใช้ก๊าซหุงต้มไม่ถูกวิธี
สาเหตุ
ก๊าซหุงต้มรั่วไหลสามารถก่อให้เกิดการระเบิดและไฟไหม้ได้ หากมีแหล่งจุดติดไฟ เช่น ไฟจากเตาหรือประกายไฟจากสวิตช์ไฟ
วิธีป้องกัน
- ตรวจสอบสายก๊าซและหัวปรับแรงดันให้แน่นหนา
- ปิดวาล์วก๊าซทุกครั้งหลังใช้งาน
- ติดตั้งเครื่องตรวจจับก๊าซรั่ว
7. วัสดุไวไฟที่เก็บในบ้าน
สาเหตุ
สารเคมี เช่น ทินเนอร์ แอลกอฮอล์ และน้ำมันเชื้อเพลิง เป็นวัสดุไวไฟที่อาจทำให้เกิดเพลิงไหม้หากเก็บไว้ใกล้แหล่งความร้อน
วิธีป้องกัน
- เก็บสารเคมีในภาชนะปิดสนิทและในที่เย็น
- ไม่วางสารเคมีใกล้เตาไฟหรือปลั๊กไฟ
8. การเล่นไฟของเด็ก
สาเหตุ
เด็กเล็กมักชอบเล่นกับไฟแช็ก ไม้ขีด หรืออุปกรณ์ที่สร้างประกายไฟ ซึ่งอาจทำให้เกิดไฟไหม้โดยไม่ตั้งใจ
วิธีป้องกัน
- เก็บอุปกรณ์ที่ทำให้เกิดไฟให้พ้นมือเด็ก
- สอนเด็กเกี่ยวกับอันตรายของไฟ
9. ไฟป่าและไฟจากภายนอก
สาเหตุ
ไฟป่าหรือไฟไหม้จากบ้านใกล้เคียงอาจลุกลามมาถึงบ้านของเรา โดยเฉพาะบ้านที่มีโครงสร้างไม้หรือหลังคาวัสดุไวไฟ
วิธีป้องกัน
- ตัดต้นไม้และหญ้าแห้งรอบบ้านเพื่อลดเชื้อเพลิง
- ใช้วัสดุที่ทนไฟสำหรับหลังคาและผนัง
10. ฟ้าผ่า
สาเหตุ
ฟ้าผ่าที่ตกลงมาบนหลังคาหรือสายไฟสามารถทำให้เกิดไฟไหม้ได้ โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีพายุฝนฟ้าคะนองบ่อย
วิธีป้องกัน
- ติดตั้งสายล่อฟ้า
- ใช้เครื่องป้องกันไฟกระชากกับเครื่องใช้ไฟฟ้า
รู้วิธีใช้ถังดับเพลิงหรือยัง? อย่ารอให้ไฟไหม้แล้วค่อยเรียนรู้! ฝึกซ้อมดับเพลิงขั้นต้น เพิ่มทักษะเอาตัวรอด ฝึกซ้อมถังดับเพลิงอย่างถูกต้อง ดับไฟได้ทันก่อนลุกลาม 📢 สมัครอบรมวันนี้ เพื่อความปลอดภัยของคุณและคนรอบข้าง
อุปกรณ์ดับเพลิงในบ้าน ควรมีอะไรบ้าง
การมีอุปกรณ์ดับเพลิงที่เหมาะสมสามารถช่วยป้องกันและควบคุมไฟไหม้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ 8 อุปกรณ์ดับเพลิงในบ้านที่ควรมี ได้แก่:
1. ถังดับเพลิง
-
- ชนิดผงเคมีแห้ง (Dry Chemical Powder – ABC) เหมาะสำหรับไฟประเภท A (วัสดุทั่วไป เช่น ไม้ กระดาษ ผ้า) B (ของเหลวติดไฟ เช่น น้ำมัน แอลกอฮอล์) และ C (ไฟฟ้าลัดวงจร)
- ชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) เหมาะสำหรับไฟฟ้าและน้ำมัน ไม่ทิ้งคราบสกปรก
- ชนิดโฟม (Foam Extinguisher – AFFF) เหมาะสำหรับดับไฟที่เกิดจากของเหลวติดไฟ
2. อุปกรณ์ตรวจจับควันไฟ (Smoke Detector) และเครื่องเตือนก๊าซรั่ว (Gas Detector)
-
- ควรติดตั้งในห้องนอน ห้องครัว และบริเวณทางเดินเพื่อแจ้งเตือนเมื่อมีควันหรือก๊าซรั่ว
3. ผ้าห่มกันไฟ (Fire Blanket)
-
- ใช้คลุมไฟที่เกิดจากการทำอาหาร หรือดับไฟที่ติดบนเสื้อผ้าคน
4. ขวานหรือค้อนนิรภัย
-
- ใช้ทุบกระจกหรือเปิดเส้นทางหนีไฟในกรณีฉุกเฉิน
6. ไฟฉายฉุกเฉิน (Emergency Flashlight) และไฟฉายพกพา
-
- ช่วยให้มองเห็นในที่มืดเมื่อเกิดเพลิงไหม้หรือไฟฟ้าดับ
7. หน้ากากกันควันไฟ (Smoke Mask) หรือหน้ากากกันสารพิษ
-
- ช่วยให้สามารถหายใจได้ในระหว่างการหนีไฟ
8. บันไดหนีไฟแบบพกพา (Fire Escape Ladder)
-
- จำเป็นสำหรับบ้านที่มีชั้นบน เพื่อลดความเสี่ยงจากการติดอยู่ในอาคาร
เคล็ดลับเพิ่มเติม
- ตรวจสอบอุปกรณ์ดับเพลิงทุก 6-12 เดือน
- ติดตั้งอุปกรณ์ดับเพลิง อย่างถังดับเพลิง ในที่เข้าถึงง่ายไม่มีอะไรกีดขวาง
- ฝึกซ้อมแผนหนีไฟเป็นประจำอย่าน้องปีละครั้ง
สรุป
การป้องกันไฟไหม้ในอาคารเป็นสิ่งที่ทุกคนต้องให้ความสำคัญ การรู้ถึงสาเหตุของไฟไหม้และวิธีป้องกันจะช่วยลดความเสี่ยงได้อย่างมาก นอกจากนี้ การมีอุปกรณ์ดับเพลิงที่เหมาะสมและพร้อมใช้งานสามารถช่วยป้องกันไฟลุกลามและลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นได้
หากคุณสนใจฝึกทักษะเกี่ยวกับการดับเพลิงขั้นต้น ที่เหมาะสมกับบุคคลทั่วไปขอแนะนำ เซฟตี้.com สถานบันอบรมความปลอดภัยที่มีหลักสูตรความความปลอดภัยกว่า 1000 หลักสูตร สามารถอ่านรายละเอียดคอร์สเรียนได้ที่ >> อบรมดับเพลิงเบื้องต้น
ติดต่อสอบถามอีเมล : [email protected]
อ้างอิง
- กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย. (2564). แนวทางการป้องกันอัคคีภัยในอาคาร.
- มาตรฐาน NFPA (National Fire Protection Association). (2022). Fire Prevention Standards.
- Occupational Safety and Health Administration (OSHA). (2023). Fire Safety Regulations.
บทความที่น่าสนใจ
- เทคโนโลยี IoT กับระบบไฟอลาม
- ระบบแจ้งเตือนเหตุเพลิงไหม้แบบอนาล็อก
- การบำรุงรักษาหม้อแปลงไฟฟ้าประจำปีมีอะไรบ้าง
- การทำงานของแผงควบคุมสัญญาณแจ้งเตือนเพลิงไหม้ (FACP)
- NFPA 12 มาตรฐานระบบดับเพลิงคาร์บอนไดออกไซด์